Có nhiều anh chị em vẫn đang hoang mang, không biết sao để tạo podcast được như ý mình. Lúc thì dài quá, lúc thì ngắn quá, lúc thì thế này, lúc thì thế kia. Bài viết này được ra đời với mục đích có thêm 1 nguồn thông tin cho anh chị em tham khảo, biết đâu lại được như ý! 🕶️
Ok. Để khống chế được cách NotebookLM tạo ra podcast, việc đầu tiên cần làm đó là phải bật được cái Customize trước khi nhấn tạo âm thanh.
Cấu trúc cần cho một bài Podcast về cơ bản sẽ giống như cách chúng ta làm văn vậy. Nó phải có mở bài, thân bài và kết bài.
Nói nghe thì sợ nhưng rất may NotebookLM có hỗ trợ tiếng Việt, nên bạn có thể nhập bất kỳ thứ gì bạn muốn vào ô trên. Ví dụ như:
Mở đầu: Hãy bắt đầu với ý tạo sự tò mò hoặc một câu hỏi ngắn khiến người nghe muốn biết thêm.
Phần tiếp theo: "Hãy lồng ghép ví dụ đời thường để minh hoạ cho các khái niệm phức tạp"
→ Làm cho nội dung dễ hiểu và dễ nhớ, tránh việc tóm tắt quá cô đọng khiến người nghe không hình dung được.
Kết thúc: "Hãy mời người nghe để lại suy nghĩ – như một lời mời tham gia cuộc đối thoại"
→ Ví dụ: "Còn bạn? Bạn nghĩ sao? Comment hoặc nhắn cho bọn mình để tiếp tục câu chuyện này nhé!"
Rồi!!! Xem mẫu xong rồi. Bây giờ là lúc đi phân tích từ khía cạnh của công thức (Mở, Diễn dịch, Kết). Mình sẽ đi lần lượt 3 phần đó như sau:
Khống chế cách bắt đầu podcast:
NotebookLM không có cách nào để bạn chỉnh sửa cách bắt đầu sau khi file âm thanh podcast được xuất bản. Nhưng bạn có thể dùng ngôn từ để khiến AI mở đầu podcast theo ý mình ngay từ lúc khởi tạo.
Dưới đây là cách khống chế cách bắt đầu podcast để giúp bạn mở đầu podcast một cách cuốn hút, có định hướng và khớp với nội dung dài mà bạn cung cấp ban đầu:
- "Hãy bắt đầu với ý tạo sự tò mò hoặc một câu hỏi ngắn khiến người nghe muốn biết thêm"
→ Ví dụ: "Tại sao nhiều người làm việc chăm chỉ mà vẫn không giàu?" - "Hãy bắt đầu với câu thể hiện một mâu thuẫn hoặc hiểu lầm phổ biến"
→ Ví dụ: "Nhiều người nghĩ tiền là gốc của mọi tội lỗi, nhưng có thật vậy không?" - "Hãy bắt đầu với một trải nghiệm cá nhân hoặc tình huống quen thuộc"
→ Ví dụ: "Hôm trước tao đọc một bài khiến tao suy nghĩ cả buổi tối..." - "Hãy bắt đầu với một sự thật gây bất ngờ hoặc số liệu giật mình"
→ Ví dụ: "80% người nghỉ hưu không có đủ tiền sống quá 10 năm sau khi nghỉ. Mày tin nổi không?" - "Hãy bắt đầu với câu đặt vai trò cho từng người: một người hỏi – một người giải thích"
→ Ví dụ:- A: "Dạo này tao thấy ai cũng nói về tự do tài chính. Nhưng thực ra nó là gì vậy?"
- B: "Câu hỏi hay đấy. Để tao kể mày nghe từ đầu..."
- "Hãy bắt đầu với một khẳng định gây tranh cãi để khơi gợi phản biện"
→ Ví dụ: "Thật ra, đi học đại học là một khoản đầu tư tệ."
Khống chế cách diễn dịch nội dung trong podcast
Để khống chế cách diễn dịch khi tóm tắt một nội dung dài thành podcast dạng đối thoại giữa 2 người, bạn có thể áp dụng các chỉ dẫn sau để giữ nội dung đi đúng hướng, tránh bị lan man, sai lệch hoặc quá hời hợt.
- "Hãy xác định rõ vai trò từng người trong đối thoại"
→ Một người đóng vai người mới tò mò (người hỏi), người kia là người có chuyên môn (người giải thích). Điều này giúp diễn dịch đi theo cấu trúc hỏi – đáp thay vì tranh luận lan man. - "Hãy tóm gọn nội dung dài thành 3-5 luận điểm chính trước khi viết thoại"
→ Giúp định hướng luồng trao đổi không bị loang lổ, mỗi phần hội thoại đều bám sát 1 luận điểm cụ thể. - "Hãy diễn đạt lại ý bằng lời nói tự nhiên, gần gũi, không đọc lại nguyên văn"
→ Tránh kiểu diễn dịch học thuật, giúp cuộc trò chuyện chân thật, tự nhiên như người thật đang trao đổi. - "Hãy sử dụng kỹ thuật gợi mở thay vì giải thích liền mạch"
→ Ví dụ: Người A đặt câu hỏi dẫn dắt, người B giải thích ngắn gọn, sau đó gợi ý để người A phản hồi hoặc tò mò thêm. - "Hãy lồng ghép ví dụ đời thường để minh hoạ cho các khái niệm phức tạp"
→ Làm cho nội dung dễ hiểu và dễ nhớ, tránh việc tóm tắt quá cô đọng khiến người nghe không hình dung được. - "Hãy giữ mạch cảm xúc tăng dần: tò mò – hiểu ra – ngẫm nghĩ – đồng cảm"
→ Điều này giúp podcast có cao trào, không bị đều đều một nhịp. - "Hãy giả định người nghe không biết gì và dẫn họ từng bước một"
→ Giúp MC diễn dịch không nhảy cóc, không bỏ qua các bước nền tảng quan trọng trong nội dung gốc.
Khống chế cách kết thúc trong podcast
Các mạng xã hội như TikTok, Facebook, YouTube đều ưu tiên nội dung có comment, share, reaction. Một kết thúc kích thích phản ứng sẽ kéo dài vòng đời nội dung, giúp video của bạn được phân phối rộng hơn, tự nhiên hơn mà không cần trả tiền.
Dưới đây là các cách khống chế phần kết thúc podcast để khơi gợi suy luận, tranh luận và kích thích tương tác từ người nghe:
- "Hãy kết thúc bằng một câu hỏi mở để người nghe tự suy nghĩ hoặc muốn phản hồi"
→ Ví dụ: "Vậy theo bạn, điều gì quan trọng hơn – kiếm thật nhiều tiền, hay học cách sống vừa đủ?" - "Hãy kết thúc bằng một lựa chọn buộc người nghe phải nghiêng về một bên"
→ Ví dụ: "Bạn sẽ chọn nghỉ việc để theo đuổi đam mê, hay ở lại vì sự ổn định?" - "Hãy kết thúc bằng một góc nhìn cá nhân chưa chắc đúng – để gợi phản biện"
→ Ví dụ: "Cá nhân mình nghĩ rằng nhiều người nghèo không phải vì thiếu tiền, mà vì thiếu tư duy. Nghe hơi nặng nề ha?" - "Hãy kết thúc bằng một tình huống giả định để người nghe đặt mình vào đó"
→ Ví dụ: "Nếu bạn chỉ còn 6 tháng sống, bạn sẽ dùng thời gian đó để kiếm tiền hay để sống?" - "Hãy kết thúc bằng một lời nhắc khiến người nghe day dứt hoặc suy ngẫm lâu dài"
→ Ví dụ: "Hôm nay bạn làm gì để không lặp lại sai lầm của mình 5 năm trước?" - "Hãy khơi gợi hành động bằng một thử thách nhỏ sau khi nghe"
→ Ví dụ: "Sau podcast này, thử ngồi xuống 10 phút, viết ra điều bạn thật sự muốn trong 3 năm tới – không phải điều xã hội muốn bạn làm." - "Hãy mời người nghe để lại suy nghĩ – như một lời mời tham gia cuộc đối thoại"
→ Ví dụ: "Còn bạn? Bạn nghĩ sao? Comment hoặc nhắn cho bọn mình để tiếp tục câu chuyện này nhé!"
Ok. Về cơ bản là vậy, không quá khó đúng không? Mình tin rằng ai trong số các anh chị em đọc bài này đều cũng có thể hình dung ra được nên viết gì cho AI hiểu rồi. Bây giờ quan trọng là áp dụng nó vào thực hành thôi.
Chúc anh chị em thành công!
